Η χοληδόχος κύστη αποτελεί έναν μικρό σάκο που βρίσκεται κάτω από το ήπαρ και λειτουργεί ως χώρος αποθήκευσης της χολής. Η χολή παράγεται από το ήπαρ, χρησιμεύει στην πέψη των τροφών και μεταφέρεται μέσω των χοληφόρων αγγείων στο δωδεκαδάκτυλο. Η χολολιθίαση, ή αλλιώς ‘πέτρες στη χολή’ όπως συνηθίζουμε να λέμε άτυπα στην Ελλάδα, μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες σοβαρές επιπλοκές. Είναι πολύ σημαντικό να προγραμματίσουμε χειρουργείο την κατάλληλη στιγμή ώστε να αποφεύγονται αυτές οι πιθανές επιπλοκές που μπορεί να περιπλέξουν ιδιαίτερα την κλινική κατάσταση του ασθενούς.
Πώς ορίζεται η χολολιθίαση ή ‘πέτρες στη χολή΄?
Η πιο συχνή πάθηση της χολοδόχου κύστης είναι η χολολιθίαση ή πέτρες στη χολή όπως λέγεται κοινώς. Η χολολιθίαση μπορεί να υπάρχει σε αρκετούς ανθρώπους και να μην το γνωρίζουν. Είναι μια πάθηση που αφορά πολύ συχνά γυναίκες αλλά φυσικά επηρεάζει και τους άνδρες. Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η ηλικία (αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης σε άτομα άνω των 40 ετών), η απότομη απώλεια βάρους, η διατροφή πλούσια σε λίπη. Η χολολιθίαση μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα κολικού χοληφόρων, δηλαδή πόνου στην κοιλιακή χώρα, δυσπεψίας και ναυτίας.
Πως γίνεται η διάγνωση της χολολιθίασης?
Ο πιο συνήθης και ενδεδειγμένος τρόπος είναι το υπερηχογράφημα της κοιλιακής χώρας. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να κριθεί απαραίτητη και μία μαγνητική εξέταση, η MRCP. Σε αξονική τομογραφία θα φανούν πέτρες που είναι επασβεστωμένες, συνήθως που έχουν δημιουργηθεί πριν από αρκετό καιρό.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της χολολιθίασης?
Η παρουσία χολολίθων μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές φλεγμονής όπως είναι η χολοκυστίτιδα. . Σε αυτήν την περίπτωση συνήθως χορηγείται αντιβιοτική αγωγή και το χειρουργείο με αφαίρεση της χοληδόχου κύστης προγραμματίζεται σε δεύτερο χρόνο εκτός από περιπτώσεις φλεγμονής όπου κρίνεται απαραίτητη η χολοκυστεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης να γίνει επειγόντως. Επίσης, σημαντική επιπλοκή είναι η παγκρεατίτιδα όπου προκαλείται φλεγμονή του παγκρέατος που μπορεί να οδηγήσει σε βαριά κλινική κατάσταση, αλλά και η πιθανότητα να «δραπετεύσει» λίθος στο χοληδόχο πόρο (χοληδοχολιθίαση).
Ποια είναι η αντιμετώπιση της χολολιθίασης?
Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν προκαλεί προβλήματα στην πέψη των τροφών εφόσον η χολή περνάει κατευθείαν στο δωδεκαδάκτυλο και δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος για αποθήκευση της. Η ιδανική αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι χειρουργική, η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν προκαλεί προβλήματα στην πέψη των τροφών εφόσον η χολή περνάει κατευθείαν στο δωδεκαδάκτυλο και δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος για αποθήκευση της. Υπό γενική αναισθησία, το χειρουργείο περιλαμβάνει μικρές τομές στην κοιλιακή χώρα ώστε να περάσουν η κάμερα και τα εργαλεία εντός της κοιλιακής χώρας και να πραγματοποιηθεί η επέμβαση. Με την τεχνική της ενδοδερμικής ραφής των τομών στο τέλος της επέμβασης καταφέρνουμε το επιθυμητό κοσμητικό αποτέλεσμα ώστε να μην υπάρχει διακριτή ουλή. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί και ρομποτικά, ανάλογα με την προτίμηση του ασθενούς.
Τί είναι η χολική λάσπη και οι πολύποδες χοληδόχου κύστης?
Κάποιες φορές, ο απεικονιστικός έλεγχος δείχνει «χολική λάσπη» και όχι ξεκάθαρα πέτρες στη χοληδόχο κύστη. Εφόσον αυτό το εύρημα συνοδεύεται από συμπτωματολογία – κοιλιαλγία, ναυτίες – απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση, για να διαπιστωθεί αν η χολική λάσπη και ίσως συνοδός μικρολιθίαση ευθύνεται για τη κλινική συμπτωματολογία όποτε και η αντιμετώπιση θα είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Επίσης οι πολύποδες χοληδόχου κύστης χρήζουν στενής ιατρικής παρακολούθησης, επειδή μπορεί να μετεξελιχθούν σε καρκίνο. Και στην περίπτωση των πολυπόδων, συστήνεται η χειρουργική αφαίρεση της χολοδόχου κύστης, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.